Önceleri çok yürürken kasıkta ağrı olur. Zamanla şikayetler artar kasık bölgesindeki ağrı bir kaç adımda bile şiddetlenir. Kalça eklemi kireçlenme miktarı artıkça bacakta kısalma olur ve topalama devamlı halle gelir. İleri safhalarda Kalça eklemi kireçlenmesinde bacak hareketleri kısıtlanır. Merdiven inip çıkma , çorap giyme, çömelme ve oturma gibi günlük işler zorlaşır
Kalça eklemini zorlayacak şekilde çok kullananlarda, öncesinden kalça çıkığı öyküsü varsa, daha önce kaza sonrası o bölgede kırık oluştuysa, Çok alkol tüketenlerde, Devamlı kortizon türü ilaçlar kullananlarda, Kalça eklemi tedavi edilmemiş labrum yırtığı olanlarda, İhmal edilmiş kalça ekleme sıkışma sendromu olanlarda daha çok görülmaktedir. Bunlar ilerde Kalça protezi adayı olabilirler.
Ortopedi doktoruna başvurmalıdır. Doktorunuz sizin şikayet ve hikayenizi dinledikten sonra muayene edecektir. Kalça eklemi hareketlerine bakacaktır. Kısıtlı olan hareketleri not edecektir. Gerekirse Röntgen isteyecektir. Röntgen değerlendirmesinden sonra gerekli görürse yani femur başı beslenme bozukluğundan, labrum yırtığından, kalça eklemi sıkışma durumundan şüphelenirse EMAR isteyecektir.
Doktorunuz size ağrınız ve kaslarınız gevşemesi için ilaç tedavisi başlayacaktır. Kalça eklemi çevresi kasları güçlendirmek için egzersiz tedavisi başlayacaktır. ilaç tedavisinden fayda görmeyen hastalar kalça protezi ameliyatı planlanabilir.
Kalça protezi şiddetli ağrısı ve kalçada kireçlenme çok ise yapılan ameliyattır. Kalça protezinde ameliyat ile kalça eklemi açılır. bozulmuş aşırı kireçlenmiş baş çıkartılır. Başın yerleşeği femur hazırlanır. buraya başın bağlanacağı stem kanala tam oturtulur. Başın oturacağı yuva hazırlanır etrafındaki fazla kemik çıkıntılat temizlenir. Buraya soket yerleştirilerek vidalarla kemiğe tesbit edilir. Araya seramik ya da yüksek yoğunluklu polietilen yerleştirilir. Sonra baş oturtularak Total kalça protezi tamamlanmış olur. Stabilite testleri yapılır. Bazı hareket sınırlarına kadar kalça protezi yerinde durmalıdır. Kalça protezin başarısı ve stabilitesi parçaların uygun açılarda ve kemiğe sağlam yerleştirilmesine bağlıdır.
Hasta bir gün sonra kaldırılıp yürütülür. Kalça eklemini yerinden çıkaracak zorlayıcı hareketlerden kaçınmalıdır. Antiembolik çorap giymelidir. Doktorunuzun önerdiği şekilde pansuman yapılmalıdır. Doktorunuzun önerdiği antiembolik ilaçları düzenli kullanmalıdır.
Kalça protezi sonrası doktorunuzun tavsiyelerine uyarsanız ve zorlayıcı tekrarlayıcı hareketlerden kaçınırsanız protezin ömrü uzun olacaktır. Kullanıma ve kişiye bağlı olarak protezin ömrü ortalama 20-30 yıl arasında olacaktır.
Kalça protezi gevşerse ya da ömrünü tamamlarsa ya da enfeksiyon kaparsa bu protezler çıkartılıp hastaya revizyon kalça protezi dediğimiz sistem ile kalça protezi ameliyatı yapılır. Kemiğin sağlamlığına ve protezlerin tutunuma bağlı olarak bir gün sonra ya da 45 gün sonra hastalara verilerek yürütülür.
Kalça protezi kemikle temas eden yüzeyler esneme kabiliyeti kemiğe yakın olduğu için titanium olabilir. Sürtünmede fazla debris bıraktığı için eklem yüzeylerinde titanium tercih edilmez. Kalça eklemi yüzeylerinde seramik baş seramik yuva krom kobalt baş politetilen yuva tercih edilmektedir.
Labrum yirtiklarindan bahsedeceğim kalça eklemi ne gelen zorlayıcı yüklenmeye bağlı aşırı zorlanmalara karşı hassastır. Labrum bir parçası ayrıldığında top şeklinde olan femur başı asetebulumdan çekilir. Kalça labrum yırtığı kalça kıkırdağı bozulmasına neden olabilir. Sonuçta kalça ekleminde kireçlenme olmaktadır. Kalça labral yırtığın üç ana nedeni vardır. Kalça eklemin trafik kazası veya düşme sonucu çıkık ile yada çıkık olmadan yüksek hızlı yaralanması 2. En şık labrum yırtığı nedeni yapısal bozukluklar kalça eklemi gelişim bozukluğu veya femoasetebular sıkışma sendromu gibi. Kalça eklemi gelişim bozukluğu sonucu asetebulum soket sığlığı nedeniyle femoral baş önden yandan tam örtünmesi yetersiz olur. Bu eklemin hipermobilitesine labrumun sıkışmasına neden olur ve yırtığa neden olur. Femoasetebular sıkışma sendromu femur başı ve asetebulum anatomik bozukluklardan dolayı anormal temas eder. 3. En sık neden tekrarlayıcı dönme hareketi gerektiren sporlar golf ve hockey gibi, buz pateni ve bale gibi aşırı hareketler, tekrarlanan uzun mesafeli koşular. Bunlar eklemde yüklenmeye neden olarak labrum yırtığa neden olabilir. Asetebulum labrum yırtıkları yerine göre sınıflandırılır. 1.Ön arka yukarıda Ön yırtıklar anı katlanma ve dönme hareketlerinde çok olmaktadır. Hockey ,balle veya golf Arka taraf yırtık fazla bükme gerektiren dövüş sanatları oturma gerektiren at binme bisiklet binme gibi Asetebulum labrum yırtıkları tipine göre sınıflandırılır. Tıp 1 en yaygın olanı radikal flep şeklinde kıkırdak kenarındaki labrum ayrılmıştır. Tıp 2 kronik yıpranma sonrası radial fibriller oluşur. Tip3 uzunlamasına yırtık asetebulum ve labrum arasında oluşmaktadır. Tip 4 kompleks hareketli stabil olmayan yırtık
Bugün kalça protezi amelyatina giden patolojileri ve total kalça protezinden bahsedeceğim. Ve ameliyat ozetinden bahsedeceğim. Total kalça protezi en çok kalça eklemin kireclenmesinde yapılır. Yaş ve kullanım ile kalça eklemi dejenere olur. Eklem kıkırdağı yıpranır ve pürüzlü hale gelir. Altındaki kemik açığa çıkar ve hareket ağrılı hale gelir. Önceki yaralanmalar , femur ve asetebulum anormallikler fiziksel aktivitelerle tekrarlayıcı stresler. Kalçayı tutan bağ ve labrum yırtıkları zayıflığı kalça boyunca basıncı artırmaktadır. Bunların hepsi osteoartriti artırırlar. Diğer faktörler obezite ve genetik yatkınlık Kalça yipranmasinda rol oynayabilir. Şiddetli osteoartriti en yaygın endikasyonu kalça protezi uygulamaların Daha az yaygın otoumin ve romatoid artrit bunlar kalça eklemini saran sinovyal membranı inflamasyon oluştururlar. Total kalça protezine gide bilirler. Avaskuler sendrom femur başı kanlanmanin bozulduğu durumlar Travmaların neden olduğu kırıklar Femur basının çürümesine neden olur. Bazen çocuklarda kalça eklemin gelişim bozukluğu kalça eklemin bozulmasına neden olur. Total kalça protezi gerektiren belirtiler arasından Kalça sertliği ağrı kötü fonksiyonel hareket Bu kişinin yaşam kalitesini bozacaktır. Konservatif tedavilere cevap vermiyor da Fizik tedavisi, iğne ilaç gibi Total kalça protezi top ve soket eklemin her iki bileşenini içerir. Bozulmuş top şeklindeki baş alınır Metal saplı femoral kanal yerleştirilir. Bunun üzerine metal yada seramik baş yerleştirilir. Bozulmuş asetebulum oyularak temizlenir. Metal soket konulur ve vidalanir. Soket ile baş arasına plastik yada seramik insert konulur.eklem uyumunu ve pürüzsüz bir yüzey sağlanır.
Kalça eklemin biyomekaniğnden bahsedeceğim. Kalça eklemi diğer eklemlerden farklı tasarlanmıştır. Omuz ekleminden sonra en hareketli eklemdir. 3 planda serbest hareket etmektedir. Sagital planda fleksiyon extensiyon, frontal planda abduksiyon adduksiyon, transvers planda iç rotasyon, dış rotasyon. Fleksiyon 120 derece ekstansiyon 20 Frontal planda abduksiyon 45 adduksiyon 20 derece Transvers planlarda dış rotasyon 45 iç rotasyon 35 derece Yürüme esnasında sagital planda 40 derece 11 derece frontal planda , 8 derece transvers planda hareket olmaktadır. Yürüyüş esnasında kalça biyomekaniği için zemin reaksiyon kuvvetleri de bir faktördür. Topuk yerden kalkarken yer reaksiyon kuvveti kalça eklemin önünden arkaya doğru değişir. Bu yürüyüşün itme ve kalça ekstansiyon hareketi için gereklidir. Tek bacak yere basma fazı kalça abduksiyon sağlanması kalça ve diz sağlığı için gereklidir. Tek bacak duruşu stabilitenin zayıf kontrolü artan sıkışma kuvvetlerine neden olmaktadır. Kalça ve dizlerin yük taşıyan kısımların dejenerasyonuna neden olur. Transvers düzlemde 45 derece iç_dış rotasyon hareketi yapar. Yürüme , koşma ve beyzbol, tenis gibi rotasyonel sporlar için 45 rotasyon elzemdir.
Telif Hakkı © 2021 Op Dr Ubeydullah Sevgili - Tüm Hakları Saklıdır.
Web sitesi trafiğini analiz etmek ve web sitesi deneyiminizi optimize etmek amacıyla çerezler kullanıyoruz. Çerez kullanımımızı kabul ettiğinizde, verileriniz tüm diğer kullanıcı verileriyle birlikte derlenir.